Đầu tháng 5 tới đây, Nghị định về phát triển nhà ở xã hội sẽ được trình xin ý kiến thành viên Chính phủ. Theo đại diện Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), nội dung Nghị định này có nhiều điểm mới, trong đó đáng chú ý là người mua nhà chỉ còn phải đáp ứng 2 điều kiện là thu nhập và nhà ở, người thuê nhà thì được lược bỏ hết các điều kiện.
Cùng với đó, người mua nhà có thể bốc thăm trực tuyến mà không còn cần phải xếp hàng nữa. Theo đánh giá của các chuyên gia, việc giảm bớt các điều kiện, thủ tục này sẽ tạo điều kiện tốt hơn cho người dân tiếp cận nhà ở xã hội. Đồng thời, những điều chỉnh này phù hợp và sát với yêu cầu thực tế hiện nay.
Kỳ vọng nguồn cung
Theo con số của Bộ Xây dựng, sau khi đơn vị này đề nghị các địa phương đăng ký số lượng dự án, số lượng căn hộ nhà ở xã hội doàn thành trong năm 2024, hàng loạt dự án đã đặt mục tiêu “về đích” với kỳ vọng rất lớn về nguồn cung. Theo đăng ký của các địa phương, sẽ có 108 dự án được hoàn thành xây dựng với quy mô 47.532 căn hộ.
Đáng chú ý, nhiều địa phương đăng ký hoàn thành một số lượng lớn dự án như: TP Hồ Chí Minh với 6 dự án, quy mô 3.765 căn; Đà Nẵng 3 dự án, quy mô 1.880 căn; Bình Dương 20 dự án, quy mô 4.500 căn; Bắc Ninh là 5 dự án, quy mô 6.000 căn; Hải Phòng 8 dự án, quy mô 3.925 căn; Hà Nội 3 dự án, quy mô 1.181 căn…
Có thể nói, nếu số lượng lớn dự án này hoàn thành theo đúng kế hoạch đề ra trong năm 2024, sẽ cung cấp ra thị trường một số lượng lớn căn hộ, giải quyết được phần nào cơn “khát” nhà ở xã hội hiện nay. Cùng với đó, điều này cũng đặt ra rất nhiều kỳ vọng cho việc ổn định thị trường phân khúc căn hộ đang có những bất thường như hiện nay.
Theo TS Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, thị trường căn hộ “khát” nguồn cung là đúng bởi đơn cử như tại thị trường Hà Nội gần 5 năm qua không có dự án mới nào được đưa ra thị trường. Tuy vậy, việc thiếu trầm trọng ở đây là thiếu nhà ở phân khúc bình dân bởi phân khúc này đáp ứng được nhu cầu chi trả của những người mua nhà ở thực.
“Thiếu lớn nhất thời gian qua là nhà ở bình dân, nhà ở xã hội. Đây chính là các “điểm nóng” mà suốt một thời gian dài chưa có lời giải. Việc có thêm hàng loạt dự án nhà ở xã hội được đưa vào thị trường thì chắc chắn sẽ tạo ra những hiệu ứng tích cực và thị trường nhà ở sẽ đi vào ổn định hơn.”, TS Nguyễn Văn Đính nói.
Ở góc độ khác, TS Trần Xuân Lượng, chuyên ngành bất động sản (Trường Đại học Kinh tế Quốc dân) cho rằng, từ 108 dự án nhà ở xã hội mà các địa phương đăng ký hoàn thành trong năm 2024 cho thấy sự vào cuộc của các doanh nghiệp trong lĩnh vực bất động sản sau những quyết tâm đẩy mạnh phân khúc nhà ở này từ phía Chính phủ. Đây là tín hiệu đáng mừng, đồng thời cũng là tiền đề để các doanh nghiệp nhiệt tình tham gia vào lĩnh vực này ở các giai đoạn sau.
“Chúng ta có thể thấy con số năm 2023, cả nước chỉ có 44 dự án hoàn thành và được cấp phép, khởi công xây dựng. Trong đó có 28 dự án với quy mô 13.864 căn hộ đã hoàn thành và 16 dự án với quy mô 22.398 căn được cấp phép, khởi công xây dựng. Nhưng sang đến năm 2024 con số dự án hoàn thành được đăng ký đã lên tới 108 dự án. Điều này thể hiện việc các doanh nghiệp đã chung tay cùng Chính phủ thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội. Tôi cho là với việc các chính sách khuyến khích, thu hút doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực này đang được điều chỉnh thì kỳ vọng sẽ có sự bùng nổ nguồn cung nhà ở xã hội thời gian tới. Đồng thời, đề án hoàn thành 1 triệu căn nhà ở xã hội của Chính phủ vào năm 2030 có thể đạt được mục tiêu”, TS Trần Xuân Lượng phân tích.
Tạo điều kiện tối đa cho người dân
Bước sang năm 2024, rất nhiều kỳ vọng cho phát triển nhà ở xã hội đã được đặt ra. Tại hội nghị toàn quốc về nhà ở xã hội mới đây, các địa phương và doanh nghiệp đều thể hiện rõ sự quyết tâm đồng hành cùng Chính phủ về lĩnh vực này. Đơn cử như tại Hà Nội, UBND TP Hà Nội cho biết, triển khai kế hoạch nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2025, mục tiêu phát triển mới hơn 1,2 triệu m2 sàn tương đương khoảng 20.000 căn hộ. Thành phố đã lập Tổ công tác đặc biệt trực tiếp do Chủ tịch UBND thành phố làm Tổ trưởng để tháo gỡ khó khăn vướng mắc, hỗ trợ hiệu quả cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư, dự án đầu tư trên địa bàn, trong đó ưu tiên các dự án đầu tư nhà ở xã hội. Ngay trong năm 2024, dự kiến chuyển tiếp 3 dự án sẽ phải hoàn thành với 78.000m2 sàn tương đương khoảng 1.180 căn hộ và 9 dự án sẽ khởi công có quy mô 6.400 căn hộ.
Trao đổi với PV, ông Trần Ngọc Anh, Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Viglacera – CTCP cho biết, tham gia vào lĩnh vực xây dựng nhà ở xã hội, Viglacera đã đầu tư và đưa vào bàn giao khoảng 5.000 căn hộ nhà ở xã hội, chủ yếu trên địa bàn Hà Nội.
“Hiện, hưởng ứng chương trình 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội của Chính phủ, chúng tôi đang triển khai một số dự án với quy mô hơn 10 nghìn căn hộ ở 4 địa phương gồm: Bắc Ninh, Quảng Ninh, Hà Nam và Phú Thọ. Chúng tôi đang có chuẩn bị đưa vào sử dụng khoảng 3.000 căn với giá bán từ 8-10 triệu đồng/m2. Với mức giá này thì mỗi căn hộ có giá từ 250 triệu đồng đến khoảng 600 triệu đồng, phù hợp với điều kiện tài chính của người thu nhập thấp”, ông Ngọc Anh cho biết.
Xung quanh câu chuyện nhà ở xã hội, một tin vui đối với người mua nhà nữa là tới đây, điều kiện và thủ tục mua nhà cũng sẽ được cắt giảm, rút gọn rất nhiều. Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) Hà Quang Hưng cho biết, đầu tháng 5 tới đây, Nghị định về phát triển nhà ở xã hội sẽ được trình xin ý kiến thành viên Chính phủ. Trong đó, có rất nhiều đổi mới để tạo điều kiện tối đa cho người dân tiếp cận nhà ở xã hội.
Ông Hưng cho biết, các luật về nhà ở, kinh doanh bất động sản, Luật Đất đai được Quốc hội thông qua có hiệu lực từ 1/1/2025. Tuy nhiên, mới đây, Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, quyết tâm xây dựng các văn bản dưới luật sớm, trình Quốc hội để đưa các luật này có hiệu lực từ 1/7/2024.
Nói về các điểm mới trong Nghị định này, ông Hưng cho biết, đối với người mua nhà, điều kiện rút xuống chỉ còn 2 điều kiện là nhà ở và thu nhập. Với đối tượng thuê nhà ở xã hội thì lược bỏ tất cả các điều kiện, chỉ cần thuộc nhóm đối tượng được thuê, thuê mua đã quy định trong luật. Cùng với đó, ngoài bốc thăm trực tiếp, người mua nhà có thể bốc thăm trực tuyến, không phải đến sớm xếp hàng như trước đây.
“Về điều kiện thu nhập, dự thảo Nghị định đề xuất theo hướng mới, với người độc thân có mức thu nhập 15 triệu đồng. Hộ gia đình, hai vợ chồng tổng thu nhập không quá 30 triệu là đủ điều kiện mua. Mức thu nhập này chỉ cần cơ quan nơi công tác xác nhận, không cần ra cơ quan thuế”, ông Hưng cho hay.
Phan Hoạt
Báo Công An Nhân Dân